فولاد سردکار نوعی فولاد آلیاژی است که به طور خاص برای تحمل تنش و سایش در دماهای پایین طراحی شده است. این نوع فولاد به دلیل خواص منحصر به فرد خود، در طیف گسترده‌ای از کاربردها، از جمله ابزارآلات برش، قالب‌ها، و بلبرینگ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در این مقاله، به معرفی و بررسی سه گرید از پرکاربردترین فولادهای سردکار، به همراه کاربرد، استانداردها، مشخصات فنی و آنالیز شیمیایی آنها می‌پردازیم. این اطلاعات برای تازه‌کاران در این حوزه مفید بوده و به آنها در درک بهتر و انتخاب صحیح فولاد سردکار برای کاربردهای مورد نظر کمک خواهد کرد.
- فولاد گروه A (آب سخت شونده)
کاربرد: این گروه از فولادها به دلیل چقرمگی و استحکام بالا، در ساخت ابزارآلات برش مانند مته، فرز، قلاویز و همچنین قالب‌های پرس و پانچ کاربرد دارند.
استانداردها: DIN 5160, ISO 1925
مشخصات فنی: سختی بالا، چقرمگی خوب، مقاومت به سایش
آنالیز شیمیایی: میزان کربن 0.8 تا 1.3 درصد، کروم 0.5 تا 1.5 درصد، منگنز 0.2 تا 1 درصد، سیلیسیم 0.1 تا 0.5 درصد
- فولاد گروه O (روغن سخت شونده)
کاربرد: این گروه از فولادها به دلیل قابلیت ماشینکاری خوب و چقرمگی بالا، در ساخت قالب‌های پرسکاری سرد، ابزارآلات برش و همچنین قطعاتی که تحت تنش و سایش مداوم هستند، کاربرد دارند.
استانداردها: DIN 5163, ISO 1926
مشخصات فنی: سختی متوسط تا بالا، چقرمگی خوب، قابلیت ماشینکاری بالا
آنالیز شیمیایی: میزان کربن 0.7 تا 1.1 درصد، کروم 0.4 تا 1.1 درصد، منگنز 0.15 تا 0.8 درصد، سیلیسیم 0.1 تا 0.5 درصد
- فولاد گروه D (هوا سخت شونده)
کاربرد: این گروه از فولادها به دلیل سهولت سخت شدن در هوا، در ساخت قالب‌های تزریق پلاستیک، ابزارآلات برش و همچنین قطعاتی که نیاز به ماشینکاری بعد از سخت شدن دارند، کاربرد دارند.
استانداردها: DIN 5164, ISO 1927
مشخصات فنی: سختی متوسط تا بالا، چقرمگی متوسط، سهولت سخت شدن در هوا
آنالیز شیمیایی: میزان کربن 0.5 تا 1.2 درصد، کروم 0.5 تا 1.5 درصد، منگنز 0.3 تا 1 درصد، سیلیسیم 0.1 تا 0.5 درصد
- فولاد گروه H
این گروه از فولادها به دلیل مقاومت بالا در برابر سایش و ضربه، در ساخت ابزارآلات حفاری، ابزارآلات برش سنگین و همچنین قطعاتی که تحت تنش و سایش شدید هستند، کاربرد دارند.
کاربرد: ابزار حفاری، ابزارآلات برش سنگین، قطعات با تنش و سایش بالا
استانداردها: DIN 5162, ISO 1928
مشخصات فنی: سختی بالا، مقاومت بالا در برابر سایش و ضربه
آنالیز شیمیایی: میزان کربن 0.6 تا 1.5 درصد، تنگستن 1 تا 6 درصد، کروم 0.5 تا 4 درصد، مولیبدن 0.5 تا 5 درصد، وانادیوم 0.1 تا 3.5 درصد
- فولاد گروه L :
این گروه از فولادها به دلیل چقرمگی و استحکام بالا در دمای پایین، در ساخت ابزارآلات برش سرد مانند اره‌ها، فرزها و همچنین قالب‌های سردکاری عمیق کاربرد دارند.
کاربرد: ابزارآلات برش سرد، قالب‌های سردکاری عمیق
استانداردها: DIN 5161, ISO 1929
مشخصات فنی: سختی بالا، چقرمگی بالا در دمای پایین
آنالیز شیمیایی: میزان کربن 0.8 تا 1.5 درصد، نیکل 1 تا 5 درصد، کروم 0.5 تا 1.5 درصد، مولیبدن 0.2 تا 1 درصد، وانادیوم 0.1 تا 0.5 درصد
نکات مهم در انتخاب فولاد سردکار:
انتخاب گرید مناسب فولاد سردکار به عوامل مختلفی از جمله کاربرد مورد نظر، شرایط کار، و خواص مورد نیاز بستگی دارد.
مشاوره با متخصصان فولاد می‌تواند در انتخاب گرید مناسب و تامین فولاد با کیفیت بالا به شما کمک کند.
توجه به استانداردهای تولید و آنالیز شیمیایی فولاد از اهمیت بالایی برخوردار است.
نتیجه‌گیری
فولاد سردکار با توجه به تنوع گریدها و خواص منحصر به فرد آنها، در طیف گسترده‌ای از صنایع کاربرد دارد. درک صحیح از ویژگی‌های هر گرید و انتخاب مناسب فولاد با توجه به نیاز، ضامن کیفیت و عملکرد مطلوب در کاربردهای مختلف خواهد بود.